اشتباهات رایج در نماز

بسم الله الرحمن الرحیم

 

آموختن احکام روزمره که معمولا مورد نیاز هر مسلمانی است، واجب بوده و مقلدین باید بر اساس نظر مرجع تقلید خود عمل کنند تا عبادتشان مورد صحت باشد. متأسفانه بسیاری از مسلمین یا دنبال آموختن احکام نیستند و یا مقید به انتخاب مرجع تقلید نبوده و در هر حکمی از یک نفر تقلید می کنند.
در ادامه مواردی را که مورد غفلت بسیاری از نمازگزاران، حتی برخی پیش نمازان واقع می شود تحت عنوان اشتباهات رایج در نماز بصورت کلی بیان می کنم، با این وجود توصیه می شود در این موارد نیز به رساله ­ی عملیه مرجع تقلید رجوع شود:

۱- برخی از مراجع، وضوی نمازواجب را تنها بعد از وقت شرعی نماز یعنی پس از اذان (و بعضاً تنها چند دقیقه قبل از اذان)  صحیح می دانند، لذا اگر بخواهیم قبل از اذان، به نیت نماز واجب وضو بگیریم، باید از فتوای مرجع تقلیدمان مطلع باشیم، البته می توان قبل از اذان به نیت مستحبی یا قربت یا مثلاً برای کاری دیگر مانند قرائت قرآن، وضو گرفت و بعداً با همین وضو نمازواجب هم خواند.
۲- حفظ سکون و آرامش بدن در حین قیام، به خصوص درهنگام­ ِ تکبیره ­الاحرام، قرائت و قیام متصل به رکوع واجب است و البته در سایر اذکار نماز (به غیر از اذکاری که هنگام برخاستن و در حال حرکت بیان می شود) نیز بدن باید آرامش داشته باشد.

۳- در خصوص قیام متصل به رکوع باید مراقب بود که قبل از رکوع (یعنی بعد از قرائت در رکعت اول یا پس از قنوت و یا پس از تسبیحات اربعه) مکث کوتاهی مثلاً به اندازه ی گفتن یک “الله اکبر”، انجام شود و سپس باید به رکوع رفت.
۴- تلفظ صحیح مخرج حروف در قرائت نماز به نظر بسیاری از مراجع واجب است و بخصوص که تلفظ غلط در مواردی موجب تغییر معنی در لفظ نیز می شود، مثلاً اگر در بیان “الصمد” بجای “صاد“، “سین“ تلفظ شود، معنی از کلمه­ی “بی نیاز” به “زباله” تغییر می یابد.
۵-  وصل به سکون و وقف در حرکت اشتباه است؛ مثلاً اگر کسی در پایان هر آیه قصد وقف دارد، باید حرکت حرف آخر را سکون ادا نماید، اما اگر کسی می خواهد آیات را پشت سر هم ادا ­کند، باید حرکت انتهای هر آیه را قبل از وصل شدن به آیه ­ی بعدی بیان نماید، مثلاً اگر کسی دو آیه­ ی “الرحمن الرحیم” و “مالک یوم الدین” را جدا بخواند، باید حرکت آخر هر آیه را ساکن ادا کند و اگر بخواهد پشت سرهم بخواند، باید کسره ­ی انتهای رحیم را بگوید، یعنی بخواند “الرحمن الرحیم ِ مالک یوم الدین”
۶- تغییر حرکت حروف در قرائت نماز اشتباه است که برخی اشتباهات رایج را بیان می­کنم:
الف- بعضاً دوستانی که می­خواهند قواعد قرائت را در نماز بیش از حد رعایت کنند، با ایجاد غلظت زیاد برای “راء” در “بسم الله الرحمن الرحیم“، کلمات “الرَحمن” و “الرَحیم” اشتباهاً “الرُحمن” و “الرُحیم” تلفظ می شوند.
ب- ادای بی دقت برخی کلمات موجب تغییر حرکت می گردد، به عنوان مثال کلمات “یوَم” و “کوَثر” به اشتباه “یوُم” و “کوُثر” خوانده می شوند و یا کلمه ­ی “انْعَمْتَ” با شل ادا شدن به اشتباه خوانده می شود: “انَعَمْتَ”
۷- رعایت مَدهای واجب در قرائت نماز، مثلاً در کلمه ­ی “ضالّین” واجب است و میزان کشیدن مدها باید با سرعت عادی قرائت نماز فرد هماهنگ باشد.